Mieke Kirkels

Nadat ik in mijn geboortedorp Nederweert mijn mulo-diploma had gehaald, kon ik in de regio niet verder 'leren'. Er waren destijds weinig beroepsopleidingen voor meisjes. Maar...ik kon naar de 'vormingsklas' in Roermond. Een soort schakeljaar, waarna ik werd toegelaten op de meisjes-beroepsopleiding voor handwerk- tekenen en kunstgeschiedenis, bij de Zusters van Liefde in Tilburg. Op mijn 17e ging ik in Tilburg op kamers wonen. Voor het theorie examen in het derde jaar zakte ik: de praktijkvakken vond ik geweldig, vooral het schcilderen en tekenen.

En...de de democratiseringsacties op wat toen de Hogeschool Tilburg heette, waren veel interessanter!                            Ik vertrok naar Delft - om daar te gaan werken via Randstand, het net gestarte eerste uitzendburo in ons land. Via Randstad kwam ik part time te werken op de faculteit Bouwkunde van de Technische Hogeschool Delft (nu TDelft) en ik daarnaast volgde ik een parttime opleiding volgen: Arbeidsmarktpolitiek en Personeelsbeleid (later HRM. Aansluitend volgde ik nog de Post-HBO arbeid PVO in Amsterdam.

Op Bouwkunde was ik actief in de democratiseringsbeweging die in die dagen behoorlijk heftig was. Ik werd voor het zgn niet-wetenschappelijk personeel lid van de faculteitsraad en later was ik 2 jaar bestuurslid op de faculteit - en zo de eerste vrouw op de THDelft in een bestuursfunctie.                                                                                  Ik richtte me op personeelsbeleid en communcatie. In die perdiode nam het aantal studenten enorm toe - de babyboomers- en ik kreeg de opdracht een communicatiebureau op te starten en te leiden. 

Omdat de opleiding een stagevereiste had, ging ik na de geweldige tijd op Bouwkunde op het Arbeidsbureau in Rotterdam werken. Dat verveelde snel (-: 

Op 1 december 1980 werd ik de eerste betaalde ombudsvrouw bij de Landelijke stichting Ombudsvrouw in Den Haag. Doel van de stichting: gelijke rechten voor en behandeling van vrouwen op de arbeidsmarkt. Tot dan werd de stichting, opgericht door ManVrouwMaatschappij en Dolle Mina, een vrijwilligersorganisatie met Meta van Beek als Ombudsvrouw. Ik had regelmatig contact met het Kamerbreed Vrouwenoverleg (1981-1995) en schreef regelmatig columns in Opzij.  

Aansluitend werkte ik als congresontwikkelaar HRM bij het Nederlands Studiecentrum (Elsevier) en als projectleider van de Post HBO-opleiding HRM. Na een burn-out werd ik communicatie adviseur bij de Provincie Zuid-Holland, totdat minister Remkes (Binnenlandse zaken) een 57-plus regeling voor ambtenaren instelde. Remkes vond dat de ambtenarij vergrijsde! Ik kon op min 57e met vervroegd pensioen.

Mijn tweede loopbaan! 

Ik keerde vanuit Rotterdam waar ik jarenlang met veel plezier woonde, terug naar Limburg, m.n. omdat ik weer 'buiten' wilde wonen. Ik schilderde, schreef. Ik vond een huis-met-atelier in Cadier en Keer, een dorp van de Gemeente Margraten.

In 2009 startte er een landelijk project 'Erfgoed van de oorlog - ooggetuigen verhalen'. Dat was met het oog op de viering van 65-jaar bevrijding. Ik volgde een cursus oral history en i.s.m. de lokale heemkunde organisatie startte het project 'Akkers van Margraten'. We interviewden - op film- boeren die van de ene dag op de andere zagen hoe duizende lijken op hun akkers werden gedropt. Het Amerikaanse leger, vanaf Normandie op weg naar Duitsland, legde er eind 1944 een begraafplaats aan, om daar met name lijken uit massagraven te begraven. 

Toen ik vervolgens ontdekte dat het Amerikaanse bevrijdersleger gesegregeerde was heeft dat mijn werk bepaald tot mei 2023. Ik stopte met werken en nam het initiatief tot het oprichten van de Stichting Black Liberators in The Netherlands die mijn werk voortzette. Zie boeken.. 

n.b. Zud-Limburg werd bevrijd in september 1944. Vanuit Normandie was het 9e leger van het US Army, op weg naar Berlijn-  was aan de slag gegaan in Margraten, met het aanleggen van een grote begraafplaats. Maandenlang werkten er jonge Afro-Amerikaanse soldaten als grafdelvers. De verhalen die ik - samen met mensen van de lokale heemkundige organisatie verzamelde, zouden leiden tot het boek 'Van boerenakker tot soldaten begraafplaats'.  

Natuurlijk wilden we - naast witte Amerikaanse veteranen die daar hadden gewerkt aan de aanleg van wegen e.d., en waarvan naam en adresgegevens snel konden worden gevonden, ook grafdelvers uit die tijd interviewen. De gegevens van die 'jongens' die week in - week uit- de duizenden lijken moesten begraven waren nergens te vinden. Niet in NL, niet in de VS. Door puur toeval 'serendipity' kwam ik met een van hen, Dr. Jefferson Wiggins' in contact. Na 65 jaar, september 2009,  keerde hij terug in ons land om aanwezig te zijn bij de presentatie van het boek 'Van boerenakker tot soldatenkerkhof' en van de documentaire 'Akkers van Margraten'.

Terug in Margraten ontdekte Wiggins, dat nooit iemand hier had gehoord over deelname van Zwarte Amerikanen aan de bevrijding van Europa. Wat hij ook ontdekte was dat hier niet bekend was dat het US Army destijds, volstrekt gesegregeerd was.

Hij vroeg mij hem te helpen met het vastleggen van de gruwelijke herinneringen van zijn tijd als grafdelver in Margraten.

In november 2014 verscheen het boek Van alabama naar Margraten (uitgave in eigenbeheer).                        De tweede, uitgebreide editie van het boek met subtitel - Jefferson Wiggins herinneringen aan zijn diensttijd in het gesegregeerde Amerikaanse bevrijdingsleger - verscheen mei 2023. (uitg. Leon Van Dorp)

Nergens in NL-historische boeken, schoolboeken  noch in archieven werd ietse vermeld over het aandeel van de Zwarte Amerikanen aan de bevrijding van Europa. Ze mochten niet vechten, maar slechts ondersteunende taken verichten.

Na verschijning van de eerste editie in nov. 2014 namen mensen contact met me op, die vertelden dat hun biologische vader een Zwarte Amerikaanse soldaat was en hoe het was geweest om in wit, katholieken Limburg op te groeien met een kleurtje. Let wel: In de bevrijdingstijd zijn in ons land zijn circa 10.000 bevrijdingskinderen geboren, waarvan circa 70 met een donkere huidskleur. Het boek 'Kinderen van Zwarte bevrijders' verscheen september 2017. (uitg. Vantilt). Mensen van 70 die hun hele leven met onbeantwoorde vragen liepen over hun afkomst. Mensen die meest als enige in hun omgeving - in wit katholiek Limburg - duidelijk zichtbaar 'niet van hier' waren. In het boek "Kinderen van Zwarte bevrijders - een verzwegen geschiedenis'  vertellen ze hoe het was als uitzondering te leven.               

Het boek bevat een hoofdstuk met informatie over het naar ras gesegregeerde Amerikaanse leger (tot 1948) en een ander over de stationering van de Zwarte Quarter Master Service Compagnie - units, gestationeerd in het zuiden van Limburg, in Gelderland en enkele in Brabant.. Zij werden als bevrijders van harte welkom geheten door de bevolking. Voor velen van deze Zwarte bevrijders was het voor het eerst in hun leven als ze bij witte mensen thuis werden uitgenodigd. De meeste van de Zwarte bevrijdingskinderen werden in hun jeugd vaak minder hartelijk bejegend. 
In 2014 ontdekte ik dat er in Margraten een grote, onbekende groep Zwarte Amerikaanse bevrijders een graf heeft. Inmiddels is i.s.m. Sebastiaan Vonk in de VS een oral history project gestart om erachter te komen wie 'The 172 African Americans of Margraten' waren. Van slechts een paar van hen was tot voor kort iets bekend. Binnenkort wordt een boek en/of documentaire over hen gepubliceerd.  

In mei 2023 werd in Margraten voor het gemeentehuis het 'Wiggins Park' onthuld, ter herinnering aan Wiggins en al de andere 400 Zwarte jonge jongens die er destijds op de Amerikaanse begraafplaats duizenden lijken hebben begraven.