In 2021 ontwierpen de Schrijverscentrale en het Nederlands Letterenfonds drie steunmaatregelen ter ondersteuning van schrijvers. Zij kampen met een serieuze terugval in inkomsten onder meer door het op grote schaal wegvallen van lezingen. Het Letterenfonds stelde € 950.000 beschikbaar om het contact tussen schrijvers en lezers te behouden en optredens van schrijvers te stimuleren. Ruim 1.100 boekhandels, bibliotheken, scholen en andere literaire of culturele organisaties maakten gebruik van de steunmaatregelen, waardoor zo’n 800 beginnende en ervaren jeugdboekenschrijvers en auteurs voor volwassenen fysiek of online hun lezers konden ontmoeten. Anne Zeegers, directeur van de Schrijverscentrale: “Deze tijdelijke steunmaatregelen stelden ons in staat schrijversactiviteiten aan te bieden voor een zeer aantrekkelijk tarief, waardoor organisaties over de streep werden getrokken in deze onzekere tijden toch (online) activiteiten met schrijvers te organiseren. Van de 5.290 (online) schrijversbezoeken waar de Schrijverscentrale voor bemiddelde in 2021 zijn 2.270 schrijversbezoeken mede gefinancierd met de extra subsidie.”
Groot en divers bereik
Bij de drie achtereenvolgende steunmaatregelen werd tot een maximum van € 500 korting op een schrijversbezoek gesubsidieerd. Bij het vormgeven van de steunmaatregelen was het uitgangspunt een zo breed mogelijke spreiding van de tijdelijke extra gelden over bij de Schrijverscentrale aangesloten schrijvers en illustratoren in alle literaire genres: van kinder- en jeugdliteratuur tot non-fictie, poëzie en spoken word. Ze konden via interviews, online leesclubs, signeersessies of liveoptredens op zomerfestivals hun lezers blijven ontmoeten. Van de eerste steunmaatregel in het voorjaar, die gelijk een enorme toestroom aan aanvragen op gang bracht, profiteerden vooral basisscholen en jeugdboekenschrijvers. De tweede maatregel richtte zich specifiek op boekhandels en volwassenenauteurs. De derde maatregel Kies je eigen podium in het najaar draaide de rollen om: de auteurs kozen zelf hun podium voor een schrijversoptreden. Hiermee verbreedde de groep schrijvers die met het publiek in gesprek kon gaan aanzienlijk: van deze regeling maakten vooral auteurs gebruik die de afgelopen drie jaar nieuw waren ingeschreven bij de Schrijverscentrale en/of die in coronatijd een boek hadden gepubliceerd en weinig gelegenheid hadden om dat te promoten.
Verdubbeling aantal schrijversbezoeken in 2021 dankzij drie steunmaatregelen
Anne Zeegers: “In 2021 konden we, net als in de pre-coronajaren, € 2 miljoen aan honoraria voor optredens genereren voor ons brede netwerk. In 2020 was dat € 1 miljoen. De noodgreep in de vorm van de tijdelijke steunmaatregelen in samenwerking met het Letterenfonds bleek dus letterlijk een gouden greep. Bemiddelden we in 2020 nog maar 2.900 schrijversbezoeken, in 2021 waren het er 5.290, waarvan 2.270 met financiële steun.” Bij de eerste twee steunmaatregelen werd bemiddeld voor 464 auteurs (178 jeugd en 286 volwassenen) en bij de derde steunmaatregel voor 395 auteurs (153 jeugd en 242 volwassenen). Meer auteurs voor volwassenen gingen op pad, maar de auteurs voor jeugd hadden meer afspraken waardoor het subsidiebedrag vrijwel gelijk verdeeld is over jeugdschrijvers en volwassenauteurs. Via steunmaatregel 1 en 2 zijn 695 organisaties bereikt en via de derde steunmaatregel 435 organisaties. Meer dan de helft van het aantal schrijversoptredens betrof onderwijsinstellingen, op de voet gevolgd door bibliotheken. Voor Kies je eigen podium kozen auteurs vooral nieuwe culturele instellingen, naast onderwijs en bibliotheken.
#schrijversoptreden #boeknujeschrijver #schrijversopstap #steunjeboekhandel
Op de foto: een greep uit de schrijversbezoeken die zijn geboekt via de steunmaatregelen. Bovenste rij: interview met Mira Feticu bij boekhandel Colette en Arend van Dam op Basisschool Het Kompas. Onderste rij: Erik van Os trad op tijdens het Festival Vurig Verlangen naar OEROL van Stichting Tilburgs Hoop en Pauline Broekema signeerde bij het Betje Wolff Museum.