Kennis en Inspiratie - Scholen - Organisaties - Auteurs 13-09-2018 | Door Redactie

Onderzoek: ‘Schrijver op bezoek maakt lezen leuker’

Onderzoek: ‘Schrijver op bezoek maakt lezen leuker’

Kinderen en jongeren vinden het leuk en leerzaam als ze een schrijver in de klas krijgen. Na afloop willen ze vaker boeken van deze schrijver lezen en zijn ze in het algemeen gemotiveerder om te lezen. Docenten merken dat een schrijversbezoek leerlingen aan het denken zet. Dit blijkt uit recent gepubliceerd onderzoek naar de opbrengsten van schrijversbezoeken, in opdracht van Stichting Lezen en De Schrijverscentrale.

Uit het onderzoek Dichter bij de schrijver, dichter bij lezen (2018), uitgevoerd door Oberon en Lisanne Bos onder supervisie van Natascha Notten (Radboud Universiteit), blijkt dat wereldwijd schrijvers worden uitgenodigd op scholen of andere plekken om lezen een impuls te geven. De positieve impact van schrijversbezoeken op de leesbevordering wordt door het onderzoek gestaafd. Naast een internationaal literatuuronderzoek, is er ook een uitgebreid gebruikersonderzoek uitgevoerd. 

 

Zaadjes voor lezen planten

De belangrijkste bevinding uit het onderzoek is dat het leesplezier bij de leerlingen wordt vergroot door bezoeken van schrijvers. Na afloop zegt 78% van de basisscholieren en 61% van de middelbare scholieren het auteursbezoek leuk te hebben gevonden. Een derde begrijpt het boek beter dankzij het bezoek. De helft van de basisschoolleerlingen en drie op de tien middelbare scholieren wil vaker boeken gaan lezen van dezelfde auteur. Anne Zeegers, directeur van De Schrijverscentrale: “Een schrijver in de klas maakt dat boeken voor leerlingen gaan leven. Door het persoonlijke contact en het verhaal van de auteurs, lukt het ook om bij minder gemotiveerde lezers een zaadje voor lezen te planten.”
 

Enorm bereik 

 

De keuze van een auteur wordt gezien als een belangrijke succesfactor, zo blijkt uit internationaal literatuuronderzoek. Het aanbod aan onze schrijvers is ruim en divers. Jaarlijks regelen wij zo'n 5000 schrijversbezoeken en bereiken daarmee 400.000 mensen, waarvan 260.000 leerlingen van basis- en voortgezet onderwijs. Gerlien van Dalen, directeur-bestuurder Stichting Lezen: “Een flink aantal kinderen maakt op deze manier kennis met de wereld van het boek.”

 

Aan het denken zetten

 

Ontmoetingen tussen schrijvers en leerlingen zorgen ervoor dat verhalen en literatuur zichtbaar en tastbaar worden. Schrijvers vertellen tijdens het bezoek over het creatieve proces en hoe hun leven doorwerkt in het boek. Hiermee zetten ze leerlingen aan het denken: 69% van de basisscholieren en 62% van de middelbare scholieren rapporteert deze opbrengst. Het onderzoek signaleert ook verbeterpunten. De voorbereiding in de klas op het bezoek kan beter. 53% van de basisscholieren en 35% van de middelbare scholieren heeft voorafgaand aan het bezoek een boek van de desbetreffende auteur gelezen of voorgelezen gekregen. Een mogelijke oorzaak is dat een meerderheid van de docenten het lezen van het boek stimuleert en niet verplicht stelt. Uit de internationale literatuur blijkt dat een gedegen voorbereiding bijdraagt aan succes. Het lezen van het boek en het informatie opzoeken over de schrijver laat leerlingen nadenken over het boek, en helpt hen bij het bedenken van vragen.

 

Voorbereiding in de klas 

 

Anne Zeegers: “Een goede voorbereiding is dus essentieel voor een geslaagd schrijversbezoek. De Schrijverscentrale biedt docenten de komende jaren dan ook nog meer handvatten om de voorbereiding te verdiepen, leerlingen voor of na het bezoek aan het lezen te krijgen en daarmee het succes van een bezoek te vergroten. Dit najaar start een pilot met innovatief lesmateriaal: de al bestaande draaiboeken worden uitgebreid met een Menukaart voor basisscholen. Leraren kunnen uit deze Menukaart o.a. praktische en inspirerende lestips en activiteiten kiezen, zoals een vlog van de auteur, creatieve opdrachten of verdiepende vragen bij de boeken.” 

Op 3 oktober start de Kinderboekenweek. Een periode waarin honderden schrijvers (bemiddeld via De Schrijverscentrale) leerlingen van basisscholen verspreid over het hele land, bezoeken. Zo zullen ook dit jaar weer ruim 60.000 kinderen tijdens de Kinderboekenweek in het echt een schrijver ontmoeten. Ook start op 21 september de Boekenweek voor Jongeren, met als belangrijk onderdeel de Literatour, waarbij 25 auteurs langs 100 middelbare scholen trekken. Zo zullen zij 10.000 jongeren in de bovenbouw van het voortgezet onderwijs op geheel eigenwijze enthousiast proberen te maken voor de magische wereld van boeken.

Foto leerlingen: Tim Buiting
Foto Manon Sikkel: Edwin Walvisch