Schrijver Selma Noort vertelt over een bijzonder en succesvol scholenproject in Alphen aan de Rijn, waarbij de bibliotheek en een culturele stichting een ‘Tour de Selma’ langs tientallen scholen organiseerde rondom haar historische boek De zee kwam door de brievenbus.
Omdat ik voor mijn boek De zee kwam door de brievenbus de Thea Beckmanprijs* 2016 kreeg uitgereikt in Het Archeon, te Alphen aan den Rijn, en ik daar sinds enkele jaren woon, besloot de plaatselijke wethouder van onderwijs die bij de uitreiking aanwezig was om alle basisscholen in Alphen twee exemplaren van het boek cadeau te doen. Zo gezegd, zo gedaan, de boeken werden aangeschaft bij de lokale boekhandel en de wethouder en ik togen persoonlijk naar een van de scholen om van de overhandiging een foto voor de krant te laten maken. Hierna vertrok de wethouder, en vertelde ik de kinderen over het ontstaan van het boek en las ik voor.
Bijna niemand van de kinderen en leerkrachten had ooit een schrijver in de klas gehad
Bij Bibliotheek Rijn en Venen en Stichting het Cultuurpalet (kunstzinnige oriëntatie in primair onderwijs) bleef dit niet onopgemerkt. Zij benaderden mij met de vraag of ik interesse had om meerdere scholen in Alphen aan den Rijn te bezoeken met mijn verhaal. Zeker was ik geïnteresseerd! In overleg kreeg het project vorm in drie delen: een workshop voor de leerkrachten, een introductiefilmpje met boeken voor de groepen 7 en veertien dagen om zelf te lezen, en de schrijver komt in de klas en verdiept de leeservaring.
De workshop ging over een breed gebruik van jeugdliteratuur (in dit geval mijn boek) bij zaakvakken als geschiedenis, aardrijkskunde en wetenschap. Ik maakte een uitgebreide PowerPointpresentatie waar ik voor de leerkrachten lessuggesties aan toevoegde. De workshop werd goed bezocht en de leerkrachten waren enthousiast.
Bijna niemand van de kinderen en leerkrachten had ooit een schrijver in de klas gehad. Zij waren enthousiast en de leerkrachten enigszins verwonderd over het effect van dit bezoek. Kinderen die niet, zelden, of met tegenzin lezen, lazen dit verhaal snel en enthousiast, sommigen zelfs een paar keer! Er werd gediscussieerd in de klas, vragen werden opgesteld en er werd van alles opgezocht en besproken. Wat is klederdracht? Welke gebieden van Nederland liggen er onder zeeniveau? Wat is springtij? Wanneer worden mensen geëvacueerd? Maar ook: voor wie was het de eerste keer dat je een ‘serieus’ boek las? Wil je nu nog meer van dit soort boeken lezen? Wist je dat dit soort boeken bestonden? Vaak wisten de kinderen (en ook de leerkrachten) dit niet – treurig!
Het grootste winstpunt was dat leerkrachten en kinderen in aanraking kwamen met de meerwaarde van literatuur in de klas
Het bezoeken van de scholen werd verspreid over enkele maanden georganiseerd, zodat de scholen de tijd hadden om de kinderen te laten lezen en voor te bereiden. In totaal bezocht ik 44 groepen 7 (sommige combinaties 6/7/8, en enkele groepen speciaal onderwijs). Alle praktische afspraken verliepen via de Schrijverscentrale.
Het grootste winstpunt van deze mooie samenwerking tussen organisaties was dat leerkrachten en kinderen in aanraking kwamen met de meerwaarde van (het gebruik van) literatuur in de klas, zelfstandig en/of als verdieping bij andere vakken. En daarnaast met de informatieve en enthousiasmerende werking van het bezoek van een schrijver aan de school: kinderen lezen dus wel graag!
Inmiddels is bekend dat het project navolging krijgt. Volgend schooljaar is Bibi Dumon-Tak aan de beurt.
*De Thea Beckmanprijs wordt jaarlijks in Het Archeon te Alphen aan den Rijn uitgereikt voor een geschiedenisboek voor de jeugd.
Lees meer over Selma Noort