Het aantal auteursoptredens is sinds 2013 met ruim 13 procent gestegen. Dat blijkt uit de Cultuurindex Nederland, waar dit jaar voor het eerst cijfers van De Schrijverscentrale zijn toegevoegd. ‘Het is belangrijk dat we laten zien dat er in het boekenvak meer gebeurt dan alleen boekverkoop en boekuitleen,’ aldus Anne Zeegers, directeur van De Schrijverscentrale.De Cultuurindex Nederland beschrijft cijfers en trends in de cultuursector: de podiumkunsten, beeldende kunsten, erfgoed, letteren en film. De index wordt jaarlijks gemaakt door de Boekmanstichting. Dit jaar is voor het eerst dat de cijfers over de auteursactiviteiten via De Schrijverscentrale in de Cultuurindex Nederland zijn opgenomen.
De Schrijverscentrale bemiddelt tussen organisaties en auteurs voor auteursbezoeken. Hiermee wil de organisatie het lezen en het zichtbaar maken van literatuur stimuleren. Anne Zeegers: ‘Door de cijfers over de auteursbezoeken kunnen we laten zien dat er meer gebeurt in het boekenvak dan alleen de boekverkoop en uitleen. De cijfers zorgen voor een completer beeld.’
Uit de Cultuurindex blijkt dat het aantal auteursbezoeken het afgelopen jaar weer is gestegen. Hoewel de economische crisis in 2010 voor een jarenlange dip zorgde, nam het aantal contracten voor auteursbezoeken tussen 2013 en 2016 weer toe van 4.398 naar 4.989, zo maakt De Schrijverscentrale bekend.
De afgelopen jaren gingen 700 tot 800 auteurs op bezoek naar scholen, bibliotheken en boekhandels. ‘Er is voornamelijk belangstelling voor de bestsellerauteurs’, aldus Zeegers. ‘Sommige auteurs doen maar één bezoek per jaar, andere staan twintig keer in een bibliotheek of boekhandel. Het hangt samen met de vraag uit de markt én met de wensen en beschikbaarheid van de auteur.’
Ruim 4.000 auteurs zijn aangesloten bij de centrale, daarmee bemiddelt de organisatie het merendeel van de auteursbezoeken in Nederland. Afgelopen jaar bereikten ze een publiek van 400.000 lezers. Het merendeel van de auteursbezoeken werd door het basisonderwijs en bibliotheken georganiseerd. Circa 42% van de afgelegde schrijversbezoeken werd georganiseerd door een bibliotheek. Ook in het middelbaar onderwijs werden meerdere auteursbezoeken afgelegd. Het aantal contracten voor het middelbaar onderwijs steeg met 45 procent sinds 2005, een groei van 22,7 naar 32,9 procent.
In vergelijking met auteursbezoeken in het onderwijs en in bibliotheken, is het aantal optredens in boekhandels aan veel sterkere fluctuaties onderhevig. Tussen 2005 en 2009 verdubbelde het aantal contracten, om in de vier daaropvolgende jaren weer bijna te halveren. Tussen 2013 en 2015 steeg het echter weer met 65 procent.
Naast de bekendmaking van de cijfers over de auteursbezoeken, meldt de Cultuurindex dat de inkomsten die auteurs genereren uit de auteursbezoeken gemiddeld 9 procent van hun inkomen vertegenwoordigen. Zeegers: ‘In andere culturele sectoren krijgt een maker die over zijn werkt spreekt doorgaans geen vergoeding, maar wij staan er voor dat een auteur wordt betaald voor zijn inspanningen.’
De Schrijverscentrale is momenteel ook in overleg met KVB Boekwerk om cijfers aan te leveren. ‘We zijn al vijftig jaar actief, maar voor mijn gevoel worden we nu echt ontdekt door de cijferaars. Wat waarschijnlijk komt omdat we onze missie, het bevorderen van lezen, actief uitdragen en het belang van leesbevordering steeds meer aandacht geniet, ook binnen het boekenvak.’
Bron: Boekblad,Saraï van Well
Fotografie: JKoopman
Op de foto: Margje Woodrow