Adriaan van der Weel

Adriaan is boekhistoricus, gespecialiseerd in lezen. Hij is als emeritus bijzonder hoogleraar boekwetenschap verbonden aan de Universiteit Leiden. Zijn onderzoeksbelangstelling richt zich vooral op de digitale revolutie en de gevolgen daarvan voor het lezen. Daarover publiceerde hij o.a. Changing our textual minds: Towards a digital order of knowledge (Manchester, Manchester University Press, 2011). Van der Weel is oprichter van het Europese netwerk voor leesonderzoek E-READ. Zijn meest recente boek, geschreven samen met zijn collega Ruud Hisgen, is De lezende mens (Amsterdam, Atlas Contact, 2022).

De lezende mens gaat over lezen als een fundamentele vaardigheid van ieder mens. Wij danken al onze kennis, maar ook ons kritische denkvermogen aan het lezen. Maar het aandachtige, ‘diepe’ lezen staat onder druk. Het boek delft het onderspit in het gevecht om de schaarse vrije tijd en de ontlezing neemt toe. We uiten weliswaar vaak onze zorgen daarover maar nemen ondertussen het lezen zelf feitelijk voor lief. De lezende mens is een zoektocht naar de onderliggende betekenis van het lezen voor ons persoonlijke welzijn en de levensvatbaarheid van onze democratische maatschappij. Het beschrijft de relatief korte geschiedenis van het ontcijferen van kleitablet tot e-book en de ingrijpende veranderingen die het lezen bracht voor individu en samenleving. Zo gingen geletterdheid en de opkomst van de democratie in de negentiende eeuw hand in hand. Maar wat is lezen eigenlijk, en hoe gaat het in zijn werk? En wat betekent de opkomst van het scherm voor onze leesgewoonten?